Układ zapłonowy do działania potrzebuje elektryczności. Bez prądu silnik nie będzie w stanie zmienić mieszanki paliwowej w energię niezbędną do poruszania się pojazdu. Za jego przekazanie odpowiada cewka zapłonowa. Jak jest zbudowana, jakie są objawy jej uszkodzenia i jak sprawdzić cewkę zapłonową? Podpowiadamy!
Za akumulowanie i przekazywanie energii elektrycznej odpowiedzialnych jest kilka elementów, jednak cewka pełni wśród nich kluczową rolę!
Cewka zapłonowa – budowa i działanie
Głównym zadaniem cewki zapłonowej jest nagromadzenie energii elektrycznej, pobranej z akumulatora. Zmienia ona prąd o niskim napięciu na taki, który osiąga nawet 30 tysięcy woltów. Dzięki tak wysokiemu napięciu układ ma możliwość wyprodukowania iskry, która rozpoczyna proces spalania.
Co wchodzi w skład cewki zapłonowej?
Budowa tej części jest dość prosta. Składa się z dwóch zwojów drutów, czyli tzw. zwojów pierwotnych i wtórnych. Pierwotne są grubsze, ale mniejsze i mają ładunek dodatni. Służą do pobrania prądu. Ładunek ujemny ma natomiast zwój wtórny, który nie jest tak gruby, jednak wykonany jest z nawet 100 razy cieńszego drutu. Zwoje zabudowane są szczelnym rdzeniem z metalowych płytek, pokrytych specjalną i szczelną izolacją. Cały mechanizm zamknięty jest w plastikowej obudowie.
Jak działa taka cewka?
Prąd dociera do uzwojenia, gdzie jest nagromadzony i zmieniony w pole magnetyczne. Następnie pole się załamuje i powstaje prąd indukcyjny (przez zamknięcie obwodu). Później przechodzi na zwojenie wtórne, które potęguje jego napięcie. Gwałtowne i kontrolowane przerwanie obwodu uwalnia prąd o ogromnej mocy, który przez styk wysokiego napięcia trafia do świecy zapłonowej, a ta zmienia go w iskrę.
Objawy uszkodzenia cewki zapłonowej – jak je wykryć?
Najczęściej spotykane objawy uszkodzenia to falowanie obrotów silnika, szarpanie podczas dodawania gazu (lub na biegu jałowym), dużo wyższe zużycie paliwa czy problemy z odpalaniem.
Zdarzają się przypadki, gdzie kierowca ma problem z uruchomieniem pojazdu podczas wysokiej wilgotności powietrza (deszcz, śnieg, poranek). Uszkodzona cewka nie przekazuje wtedy iskry na świecę, a wypuszcza ją poza układ (wilgoć jest wtedy naturalnym przewodnikiem).
Objawy uszkodzonej cewki to również kontrolka check engine na desce rozdzielczej, brak poprawnego funkcjonowania wszystkich cylindrów oraz problem z jazdą na zimnym silniku. Jak widzisz – może ich być naprawdę wiele. Trzeba więc zdiagnozować usterkę bezpośrednio na cewce.
Jak sprawdzić cewkę zapłonową?
Żeby zdiagnozować, czy element elektryczny w Twoim samochodzie jest sprawny, musisz użyć omomierza. To sprzęt, który pozwala zobaczyć jakie wartości prądu przyswaja i przetwarza cewka. Jak sprawdzić cewkę zapłonową przy jego użyciu?
Na początku podłącz do cewki omomierz i sprawdź rezystancję. Poprawne wartości mogą różnić się znacznie w zależności od posiadanego auta i typu silnika. Przed przystąpieniem do pomiarów sprawdź więc, jakie wytyczne daje instrukcja samochodu lub samej cewki. Jeżeli wartości są niezgodne z wytycznymi, to konieczna będzie wymiana cewki.
Niestety, nie zawsze sprawdzenie cewki zapłonowej prostym omomierzem będzie możliwe. Jeżeli doszło do wewnętrznego zwarcia międzyzwojowego, to jedynym urządzeniem diagnostycznym będzie dostępny w warsztatach oscyloskop. Niekiedy mechanicy korzystają też z komputerów, które bezpośrednio wskażą uszkodzenie cewki.
Kiedy wymiana cewki zapłonowej jest konieczna?
Cewka zapłonowa nie jest urządzeniem, które musisz wymieniać na zapas. Nowy element powinieneś montować tylko w przypadku uszkodzenia starego. Niekiedy wysokiej klasy cewka jest w stanie wytrzymać nawet 200 000 kilometrów.
Wymiana cewki zapłonowej jest natomiast konieczna, kiedy nastąpi jej awaria, dlatego tak ważne jest jej sprawdzanie. Nie chodzi tu tylko o wewnętrzne usterki, wpływające na pracę silnika. Uszkodzić może się np. obudowa. Wtedy bezwzględnie musisz zamontować nowe urządzenie. Ogromny prąd z cewki może przebić się np. na karoserię auta i Cię porazić. Znane są też przypadki samozapłonu.