Kiedy jest pora na wymianę oleju silnikowego?

Najważniejszym płynem eksploatacyjnym samochodu jest olej silnikowy. Powinien być regularnie wymieniany, aby pojazd mógł działać bezawaryjnie. Kiedy wymienić olej i dlaczego to takie ważne?

Wymiana oleju – jak często?

Właściwa częstotliwość wymiany oleju silnikowego jest ściśle uzależniona od sposobu, w jaki działa silnik. Napędza go paliwo, ale przez zawór do tłoka trafia również powietrze. Następnie mieszanka ulega sprężeniu i zapaleniu, dzięki czemu może dostarczyć niezbędną do wykonania pracy energię.

W samochodzie konieczna jest jednak obecność odpowiedniego filtra, zarówno dla paliwa, jak i powietrza. Na kondycję silnika negatywnie wpływają bowiem zanieczyszczenia z obu źródeł.

Zanieczyszczenia powietrza i paliwa

Jeżeli pojazd często porusza się po zapylonych bezdrożach i drogach wiejskich, potrzebne są częstsze wymiany filtrów. W powietrzu znajdują się liczne cząstki powietrza, które trafiają do silnika i osiadają na cylindrze bez spalenia. Wchodzą wówczas w bezpośredni kontakt z olejem, przedostając się tym samym do jeszcze głębiej umiejscowionych elementów silnika.

Paliwo pochodzące z renomowanych i sprawdzonych źródeł nie powinno zawierać żadnych zanieczyszczeń. Filtrowane jest zarówno na rafineriach, jak i w dystrybutorach. Może jednak nie trafić bezpośrednio do baku, a na przykład do kanistra, skąd również przenoszone są liczne zanieczyszczenia. Problem ten występuje również w sytuacji, gdy samochód korzysta z paliwa nieznanego pochodzenia. Jeżeli nie zostało ono prawidłowo przefiltrowane, może negatywnie wpływać na silnik.

Sposób eksploatacji silnika

Sposób, w jaki silnik jest eksploatowany, ma największy wpływ na prawidłowo ustaloną częstotliwość wymiany oleju. W dużym stopniu sprowadza się to do kwestii czystości mieszanki paliwa i powietrza. Im wyższa jest jej jakość, tym rzadziej może być wymieniany olej w silniku. Nie bez znaczenia pozostaje jednak rodzaj płynu. Warto zwrócić uwagę na instrukcję producenta samochodu, w której znaleźć można bardzo istotne informacje. Pierwsza z nich dotyczy klasy jakości oleju silnikowego, zgodnie z którą powinien być dobierany do danego modelu. Występują klasy jakości z klasyfikacją:

• amerykańską API,
• europejską ACEA.

Kolejna ważna informacja znajdująca się w instrukcji to tzw. wymagania lepkościowe. Określają one warunki, zgodnie z którymi dany silnik powinien być eksploatowany. W polskich warunkach klimatycznych minimalny poziom lepkości to 15W/40, jednak rozwiązaniem bardziej optymalnym będzie stosowanie oleju 5W/40. Drugi wariant jest droższy, ale może zabezpieczyć silnik znacznie lepiej. Pozwala zarówno na mniej problematyczne uruchamianie auta oraz odpalanie go na mrozie, jak i swobodniejszą jazdę z wysoką temperaturą silnika, np. w korku.

Kiedy wymienić olej silnikowy?

Zmieniły się sposoby eksploatacji pojazdów, a tym samym ich wymagania. Dawniej wymiana oleju silnikowego zalecana była kierowcom po każdorazowym pokonaniu dziesięciu tysięcy kilometrów. Obecnie nie jest to już takie jednoznaczne. Aby silnik samochodowy pracował bezawaryjnie i długo, olej powinien być wymieniany przede wszystkim regularnie. W przypadku wielu modeli trzeba robić to nawet częściej, niż zalecają producenci.

Starzenie się oleju

Olej silnikowy powinien być wymieniany okresowo, ponieważ ulega starzeniu. Dotyczy to wielu złożonych procesów, które doprowadzają do utraty pożądanych właściwości chemicznych oraz fizycznych środka smarnego. Wynika to głównie z faktu zużywania się dodatków uszlachetniających, na przykład:

• dyspergujących,
• myjących,
• antykorozyjnych,
• anty-piennych,
• zwiększających wytrzymałość na utlenianie.

Na ich rozpad wpływają zarówno duże naciski, jak i wysokie temperatury niektórych części silnika smarowanych olejem. Jeżeli jednostka napędowa jest już mocno zużyta, proces starzenia mogą przyspieszyć również podmuchy z komory spalania. Nie bez znaczenia pozostaje przedostawanie się paliwa do innych elementów, a także obecność pozostałości poprzedniego oleju po wymianie. Jednym z podstawowych problemów diesli z zamontowanym filtrem cząstek stałych jest nadmierne rozrzedzanie oleju przez paliwo.

Okres przydatności oleju

Nie da się jednoznacznie i precyzyjnie ustalić okresu przydatności oleju silnikowego. Aspekt ten zależy od wielu różnych czynników, na przykład:

• czystości paliwa,
• aktualnej kondycji silnika,
• częstotliwości pracy systemów odpowiedzialnych za oczyszczanie spalin,
• stylu jazdy kierowcy.

Jeżeli samochód z mocno wyeksploatowaną jednostką napędową prowadzony jest przez osobę popełniającą podstawowe błędy techniczne, olej nierzadko wymaga wymiany nawet przed osiągnięciem połowy odległości zalecanej przez producenta. Dotyczy to często posiadaczy nowoczesnych pojazdów z silnikami diesla, w których to komputer pokładowy informuje kierowcę o konieczności wymiany oleju.

Kiedy wymiana oleju silnikowego jest konieczna?

Skrócenie przedziału czasowego między wymianami oleju nie wpływa negatywnie na silnik, a może mu bardzo pomóc. Okres ten nigdy nie powinien być natomiast dłuższy niż ten zalecany przez producenta danego modelu. Zauważalnie wyższą odpornością na starzenie cechują się syntetyczne oleje, jednak zazwyczaj nie nadają się one do stosowania w nadmiernie zużytych silnikach. W wyniku długiej eksploatacji, olej może wywołać nieodwracalne uszkodzenia elementów jednostki napędowej, takich jak np.:

• łożyska ślizgowe wałków rozrządu,
• tłoki,
• cylindry,
• panewki wału korbowego,
• turbosprężarka.

Do środka smarnego trafiają w ten sposób drobiny metalu, które działają na najdelikatniejsze komponenty jak papier ścierny. Nie warto więc ryzykować i opóźniać wymiany oleju, ponieważ dalsze zniszczenia będą postępować coraz szybciej.

Powyższy artykuł został przygotowany przez pomoc drogową w Gdańsku https://pomocdrogowagdansk.pl/autopomoc